Những lưu ý khi chọn loa bookshelf cho phòng nhỏ

Loa bookshelf (loa kệ sách) luôn được xem là lựa chọn tối ưu cho việc nghe nhạc trong phòng nhỏ. Tuy nhiên, để chọn được một đôi loa bookshelf phù hợp cho căn phòng có không gian hạn chế cũng cần có những lưu ý quan trọng không thể bỏ qua.

LOA BOOKSHELF LÀ GÌ?

 

 

Có rất nhiều cách phân loại loa, tùy vào từng tiêu chí khác nhau. Tuy nhiên, cách phân loại phổ biến nhất chính là dựa theo đặc điểm thiết kế, hình dáng của loa. Nếu chỉ xét riêng trong mảng loa nghe nhạc, tiêu chí này phân ra 2 nhóm loa chính là loa cột (thùng loa cao, thon dài, dùng để đứng trên sàn) và loa bookshelf (thùng loa nhỏ, ngắn, dùng để đặt trên bàn, tủ, kệ hoặc chân loa). Ngoài ra, còn có một nhánh khác thường được gọi là loa thùng, ý chỉ đến những loa có kích thước lớn, thùng loa đồ sộ cả về bề ngang lẫn chiều cao.

Trong đó, loa kệ sách (bookshelf speaker) là khái niệm được ra đời dùng để chỉ những cặp loa thùng kín, kích thước nhỏ lần đầu ra mắt các thị trường âm thanh của Mỹ, Anh như Acoustics Research, Altec Lansing, JBL, Celestion, Leak… Ở thời điểm đó, những cặp loa này thường được đặt trên mặt tủ đồ hoặc trên kệ sách bởi sự gọn gàng về kích thước. Do đó, cái tên loa kệ sách (bookshelf) ra đời.

 

 

Về sau này, với sự phát triển, cải tiến về thiết kế, cấu trúc thùng loa, khá niệm loa bookshelf được mở rộng để chỉ chung những cặp loa có kích thước tương đối nhỏ gọn (không phân biệt thùng kín hay thùng hở như trước), thường có chiều cao khá hạn chế, cần phải được kê, đặt trên bàn, tủ, kệ hoặc sau này là sự ra đời của các bộ chân loa chuyên dụng dành cho loa bookshelf để đạt được chiều cao phù hợp cho việc trình diễn. Có một đặc điểm không bắt buộc nhưng xuất hiện ở hầu hết các loa bookshelf chính là cấu trúc 2 đường tiếng, 2 củ loa con với 1 woofer và 1 tweeter. Tất nhiên, vẫn có một vài loa bookshelf sở hữu cấu trúc 1 đường tiếng (toàn dải) hoặc 3 đường tiếng như thường thấy ở các loa cột.

ƯU ĐIỂM

 

 

Ưa điểm lớn nhất của loa bookshelf chính là sự nhỏ gọn. Nhờ vào kích thước được thu gọn đáng kể so với loa cột, đặc biệt là ở chiều cao, loa bookshelf trở nên cực kì linh hoạt để có thể bố trí được ở mọi vị trí, mọi không gian theo mong muốn của người dùng, kể cả những phòng nghe nhỏ hẹp với không gian cực kì hạn chế. Thêm vào đó, âm thanh vừa vặn của loa bookshelf cũng giúp phát huy tối ưu chất lượng trải nghiệm trong những không gian nhỏ, điều mà loa cột hay những đôi loa thùng cỡ lớn không thể làm được.

Cấu trúc thường chỉ với 2 đường tiếng, 2 củ loa và một mạch phân tần đơn giản giúp loa bookshelf quản lý rất tốt về tần số và pha giữa các củ loa, từ đó đem lại âm thanh có sự hòa quyện và độ liền lạc cao. Cấu trúc đơn giản cũng giúp cho loa bookshelf trở nên nhẹ kéo hơn hẳn, có thề sử dụng được với nhiều dòng ampli hơn. Thêm vào đó, chi phí sản xuất và giá thành của 1 đôi loa bookshelf là thấp hơn rất nhiều so với 1 đôi loa cột cùng loại, giúp nó trở nên thân thiện với đông đảo người dùng.

NHƯỢC ĐIỂM

 

 

Nhược điểm dễ nhận thấy nhất ở loa bookshelf chính là những hạn chế về hiệu năng trình diễn, năng lượng chỉ ở mức vừa phải, không thể đáp ứng được những phòng nghe cỡ lớn hoặc không gian mở. Cấu trúc 2 đường tiếng, 2 củ loa cùng việc sử dụng những driver và thùng loa cỡ nhỏ khiến cho đáp tuyến của loa bookshelf cũng bị thu hẹp đi đáng kể so với loa cột, đặc biệt là ở dải trầm, tiếng bass của loa bookshelf thường không thể sâu và mạnh mẽ như các mẫu loa cột cùng loại. Do đó, người dùng có thể dùng thêm subwoofer để bỏ sung dải trầm.

Một đặc điểm vừa là ưu điểm, vừa là nhược điểm của loa bookshelf đó là vóc dáng nhỏ xinh của nó, với đa số người chơi, đây là một điểm cộng lớn, nhưng với một số người thích kiểu loa đồ sộ, hoành tráng thì bookshelf là quá nhỏ để đáp ứng gu của họ.

CHỌN LOA BOOKSHELF CHO PHÒNG NHỎ

 

 

Với những đặc tính, ưu và nhược điển nêu trên, người dùng cần lưu ý những điển quan trọng để chọn mua được đôi loa bookshelf phù hợp cho việc nghe nhạc trong căn phòng nhỏ của mình:

- Chọn loa có công suất, hiệu năng trình diễn phù hợp với không gian phòng: Dù được thiết kế chung cho những phòng nghe cỡ nhỏ, nhưng vẫn có những đôi loa bookshelf khá lớn và mạnh mẽ, tỏ ra quá dư thừa về mặt sức mạnh với một số phòng nghe, rất khó xử lý âm học, gây ra hiện tượng ù rền và tiếng ồn rất khó chịu. Ngược lại, chúng ta cũng không nên chọn những đôi loa quá nhỏ và yếu so với không gian căng phòng, nó sẽ khiến cho giá trị trải nghiệm giảm đi đáng kể, không thỏa mã được nhu cầu thưởng thức của người nghe.

 

 

- Lưu tâm đặc biệt tới ampli: Vì lý do không gian hạn chế, chúng ta bắt buộc phải lựa chọn loa booshelf thay vì loa cột, điều này cũng giúp giảm đáng kể chi phí đầu tư cho loa. Bù lại, người chơi nên đầu tư mạnh tay cho phần khuếch đại, với những bộ ampli thực sự đẳng cấp để khai thác triệt để giá trị chất âm của đôi loa, mang lại chất lượng thưởng thức cao nhất.

- Sử dụng loa tích hợp, loa không dây nếu có thể: Việc sử dụng các hệ thống loa tích hợp, không dây không chỉ giúp tiết kiệm về mặt chi phí, tối ưu được chất lượng, hiệu năng trình diễn và giá trị sử dụng, mà còn giản lược triệt để về mặt thiết bị, phụ kiện và dây dẫy, tiết kiệm rất nhiều về mặt không gian, cho phép người dùng thoải mái bố trí và sử dụng loa ở khắp mọi nơi. Hiện nay, có rất nhiều dòng loa không dây cao cấp, trong đó, nổi tiếng và được đánh giá cao cao nhất là loạt loa hi-end không dây của thương hiệu Đan Mạch Dynaudio, với các mẫu bookshelf đình đám như XEO 10, XEO 20 hay đỉnh cao là Focus 20 XD.

 

 

- Tính toán trước về vị trí đặt loa: Không gian là thức cực kì quý giá ở những căn phòng nhỏ, do đó, mỗi nón đồ được đặt vào đều phải có sự tính toán kỹ lưỡng, loa cũng vậy. Đôi loa bookshelf được chọn ít nhất phải vừa vặn và phù hợp với vị trí được định sẵn - đôi khi chỉ là bàn làm việc, một chiếc tủ hay kệ nhỏ, hay tận dụng luôn bệ đỡ TV, giá sách.

- Không chọn loa có lỗ thoát hơi phía sau nếu bắt buộc phải đặt loa sát tường, sát góc, bởi nó sẽ gây ra hiện tượng cộng hưởng, phản xạ, tạo ra tiếng ồn, ù rền.

 

 

- Một chút lưu ý về hình thức: Dù chỉ là yếu tố phụ, nhưng ngoại hình đôi loa phải trang nhã, hài hòa với không gian phòng, có sự ăn nhập về mặt thẩm mỹ với nội thất của không gian đó, không thể trở thành một thực thể kệch cỡm, lạc lõng giữa một không gian vốn đã quá chật hẹp.

LOA BOOKSHELF DYNAUDIO

 

 

Có thể nói, Dynaudio là một trong những thương hiệu loa hi-end sở hữu nhiều dòng loa booshelf đẳng cấp và nổi tiếng nhất trong giới âm thanh, trải rộng trên nhiều phân khúc, được thiết kế để phục vụ cho nhiều mục đích sử dụng, phù hợp cho việc nghe nhạc trong nhiều kiểu không gian khác nhau. Loa bookshelf của Dynaudio có thể được chia làm 3 nhóm chính:

- Loa hi-end không dây: XEO 10, XEO 20, Focus 20 XD.

- Loa bookshelf hi-end: Confidence 20, Contour 20, Special Forty (Special 40).

- Loa bookshelf phổ thông: Emit 10, Emit 20, Evoke 10, Evoke 20.